-
1 deniz çıkmak
а) выходи́ть в мо́ре, отплыва́тьб) соверша́ть морску́ю прогу́лку -
2 deniz
мо́ре (с)* * *1) мо́реdeniza açılmak — выходи́ть в мо́ре, отплыва́ть
deniz baskını — внеза́пный си́льный прили́в на мо́ре
denize indirmek — спусти́ть на́ воду (судно, шлюпку)
deniz raporu — деклара́ция капита́на
deniz [seyrü] seferi — а) морепла́вание, морехо́дство; б) путеше́ствие / пое́здка по́ мо́рю
deniz üzerine çıkmak — всплыва́ть на пове́рхность мо́ря
açık deniz — откры́тое мо́ре
durgun deniz — споко́йное мо́ре
iç deniz — вну́треннее мо́ре
inik deniz — ма́лая вода́
kabarık deniz — по́лная вода́
kapalı deniz — закры́тое мо́ре
2) волне́ние на мо́реdeniz bindirmek — внеза́пно разбушева́ться ( о море)
deniz çıkmak — подня́ться ( о шторме)
deniz durmak / düşmek — утиха́ть ( после шторма)
ağır / fırtınalı deniz — штормово́е мо́ре
bugün deniz var — сего́дня мо́ре неспоко́йно
ilkbahara doğru çok deniz olur — к весне́ быва́ет мно́го што́рмов
3) перен. мо́ре, ма́сса (чего-л.)çiçek denizi — мо́ре цвето́в
kan denizi — мо́ре кро́ви
yeşillik denizi — мо́ре зе́лени
••denize düşen yılana sarılır — посл. утопа́ющий за соло́минку хвата́ется
denizde kum, onda para — погов. у него́ де́нег - ку́ры не клюю́т
denizdeki balığın pazarlığı olmaz — посл. ≈ дели́ть шку́ру не уби́того медве́дя
- deniz çıkmakdenizden geçip çayda boğulmak — погов. переплы́ть мо́ре, а в речу́шке утону́ть
- denizden çıkmış balığa dönmek
- denize dalmak
- denize dökmek
- denize dökülmek
- denize girmek
- deniz kazası
- deniz nakliyatı -
3 deniz
1) мо́реdenize açılmak — выходи́ть в мо́ре, отплыва́ть
deniz baskını — прили́в на мо́ре
deniz basması — геол. трансгре́ссия мо́ря
deniz bilim — океаногра́фия
deniz bindirmek — [внеза́пно] разбушева́ться — о мо́ре
deniz bölgesi — аквато́рия
deniz buzulu — а) припа́й, ма́ссы прибре́жного льда; б) а́йсберг; плаву́чая льди́на
deniz çekilmesi — морско́й отли́в
denize dalmak — а) ныря́ть; б) погружа́ться (о подводной лодке)
denize dökmek — а) сбра́сывать в мо́ре; б) перен. пуска́ть на ве́тер (напр. деньги)
denize dökülmek — впада́ть в мо́ре (о реке)
deniz durmak или deniz düşmek — утиха́ть (о море после шторма)
deniz elverişliği — морехо́дность, морехо́дные ка́чества
denize girmek — ку́паться в мо́ре
deniz hâkimiyeti — госпо́дство на мо́ре
- ı denize indirmek — спусти́ть на́ воду (судно, шлюпку)
deniz inşaat tezgâhı — ста́пель; слип
denize kabiliyetli — морехо́дный
deniz kazası — кораблекруше́ние
deniz kulübü — яхт-клу́б
deniz mıntakası = deniz bölgesi —
deniz musluğu — мор. ки́нгстон, забо́ртный кла́пан
deniz nakliyat grubu — воен. а) конво́й; б) карава́н судо́в
deniz nakliyat şirketi — парохо́дство; судохо́дная компа́ния
deniz ödüncü — юр. бодмере́я
deniz raporu — деклара́ция капита́на
deniz sathı — у́ровень мо́ря
deniz (seyrü)seferi — а) морепла́вание; морехо́дство; б) путеше́ствие (пое́здка) по мо́рю
denizde sefer ilmi — навига́ция (наука)
deniz üssü — вое́нно-морска́я ба́за
deniz üzerine çıkmak — всплыва́ть на пове́рхность мо́ря
deniz yolları — морски́е ли́нии (пути́)
deniz yoluyla — мо́рем, по мо́рю
2) волне́ние (шторм) на мо́реdeniz tutması — морска́я боле́знь
onu deniz tuttu — его́ укача́ло
deniz(ler) var — на мо́ре во́лны; на мо́ре волне́ние
bugün çok deniz var — сего́дня на мо́ре си́льное волне́ние
ilkbahara doğru çok deniz olur — к весне́ быва́ет мно́го штормо́в
3) перен. мо́ре, ма́сса (чего-л.)çiçek denizi — мо́ре цвето́в
kan denizi — мо́ре кро́ви
-
4 açık
открове́нный я́сный* * *I 1.1) врз. откры́тыйaçık arazi — откры́тая ме́стность
açık pencere — раскры́тое окно́
yol açık — доро́га откры́та
2) я́сный, чёткий (о почерке и т. п.)açık ibare — я́сная фра́за
3) непокры́тый, обнажённыйaçık baş — простоволо́сый
göğsü açık — у него́ грудь откры́та / обнажена́
4) све́тлый ( о цвете)açık mavi — све́тло-си́ний
açık yeşil — све́тло-зелёный
açık renk kostüm — све́тлый костю́м
5) неза́нятый, свобо́дный; вака́нтныйaçık memuriyet — вака́нтная до́лжность, вака́нсия
kağıtta açık yer kalmadı — на бума́ге не оста́лось чи́стого ме́ста
6) нескро́мный, фриво́льный, непристо́йныйaçık filmler yasaklandı — порнографи́ческие фи́льмы бы́ли запрещены́
pek açık fıkralar anlatıyor — он расска́зывает о́чень уж неприли́чные анекдо́ты
7) перен. откры́тый, бесхи́тростный, прямоду́шный2.bu adamın her işi açıktır — у э́того челове́ка всё как на ладо́ни
1) откры́то, открове́нноaçık konuş yalan söyleme — говори́ пря́мо, не ври
2) я́сно, поня́тно; отчётливо••- açık gelmek
- açık kapı bırakmak
- açık oyla seçmek
- açık yürekle II озвонч. -ğı1) откры́тое простра́нство, пусты́рь разг.bugün açıkta bir toplantı yapıldı — сего́дня под откры́тым не́бом бы́ло проведено́ собра́ние
2) [не́сколько] удалённое ме́сто (от чего-л.)tren yolu şehrin açığından geçer — железнодоро́жный путь прохо́дит недалеко́ от го́рода
3) морски́е просто́ры, прибре́жные во́дыBakırköy açıklarında — в прибре́жных во́дах Бакыркёя
deniz açıklarında — в откры́том мо́ре
4) вака́нтное ме́сто, вака́нсияaçıklara kimse alınmıyor — на вака́нтные места́ никого́ не беру́т
bu dairede hiç açık yok — в э́той конто́ре нет никако́й вака́нтной до́лжности
5) недоста́ча, дефици́тaçık [açığı] çıkmak — а) обнару́житься (о дефиците, недостаче); б) всплыть / вы́йти нару́жу, обнару́житься; проясни́ться
açık [açığı] kapamak / kapatmak — покры́ть недоста́чу / дефици́т
dış ödeme açığı — внешнеплатёжный дефици́т
dış ticaret açığı — внешнеторго́вый дефици́т, дефици́т внешнеторго́вого бала́нса
••- açıkta- açıkta bırakmak
- açığa çıkarmak
- açıkta kalmak
- açıkta olmak
- açıktan kazanmak
- açık vermek
- açığa vurmak -
5 su
вода́ (ж)* * *- yu1) вода́su almak — а) промока́ть ( об обуви); б) дава́ть течь (о лодке, судне); в) мор. брать питьеву́ю во́ду ( в судно)
su basmak — затопля́ть водо́й
su çekmek — а) впи́тывать во́ду; б) брать во́ду из коло́дца
su dökünmek — облива́ться водо́й
su etmek / göstermek / yapmak — дава́ть течь ( о судне)
su geçirmez — водонепроница́емый
su kaçırmak — а) пропуска́ть во́ду; б) арго моро́чить го́лову кому
su tesisatı, su boru hattı — водопрово́д
su vermek — а) полива́ть ( растения); б) напои́ть ( животных); в) дать во́ду кому; г) остужа́ть в воде́ калёный мета́лл
deniz suyu — морска́я вода́
içilir su, içme suyu — питьева́я вода́
kaynar su — кипято́к
maden suyu — минера́льная вода́
musluk suyu — водопрово́дная вода́
tatlı su — пре́сная вода́
yağmur suyu — дождева́я вода́
2) в соч.sular — во́ды
kıyı suları — прибре́жные во́ды
sanayı suları — промы́шленные во́ды
termal / şifalı sular — минера́льные исто́чники
yeraltı suları — подзе́мные во́ды
3) во́ды, во́дный масси́в; во́дные простра́нстваkara suları — территориа́льные во́ды
su baskını — наводне́ние
su basma — затопле́ние
köyü su bastı — деревню́ затопи́ло
su kavşağı — слия́ние рек
su yüzü — пове́рхность воды́
suyun yüzünde — на пове́рхности воды́, на воде́
4) река́, ре́чка5) врз. сокdomates suyu — тома́тный сок
portakal suyu — апельси́новый сок
mide suyu — физиол. желу́дочный сок
6) эссе́нция ( получаемая из пахучих цветков)çiçek suyu — цвето́чная эссе́нция
gül suyu — ро́зовая вода́
7) отва́р, насто́й; бульо́нet suyu — мясно́й бульо́н
pirinç suyu — ри́совый отва́р
tavuk suyu — кури́ный бульо́н
iki su yıkamak — стира́ть два ра́за
••suda balık satmak — погов. дели́ть шку́ру неуби́того медве́дя
suyu görünce teyemmün bozulur — посл. при ви́де воды́ в омове́нии песко́м уже нет нужды́ (если есть возможность решать вопрос законным путём, то почему не воспользоваться этой возможностью)
suyu görmeden paçaları sıvamak — погов. засучи́ть штани́ны, не ви́дя воды́
- suyunu almaksu uyur, düşman uyumaz — посл. во́ды спят, враг не дре́млет
- suyu baştan kesmak
- sudan cevap
- su çarpmak
- suyu keşilmiş değirmene dönmek
- suyunu çekmek
- sudan çıkmış balığa dönmek
- su dökmek
- suya düşmek
- sudan geçirmek
- su gibi - su gibi bilmek
- su gibi gitmek
- su gibi okumak
- su gibi terlemek
- suyuna gitmek
- suyunca gitmek
- suya göstermek
- su göstermemiş
- su yüzü göstermemiş
- su götürmez
- suyu ısınmak
- suyu kaynamak
- su içinde
- su içinde kalmak
- su iktiza etmek
- su kapmak
- sular kararmak
- su katılmamış
- suyu kesiyor
- su kesmek
- su kesilmek
- su koyuvermek
- suyu mu çıktı?
- yahu, İstanbulun suyu mu çıktı?
- suyu nereden geliyor
- suda pişmiş
- su okutmak
- suya sabuna dokunmamak
- suya salmak
- suyu seli kalmamak
- su serpilmek
- suyunun suyu
- suyuna tirit
- su yürümek
- su yüzüne çıkmak
См. также в других словарях:
deniz çıkmak — denizde fırtına olmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
deniz — is. 1) Yer kabuğunun çukur bölümlerini kaplayan, birbiriyle bağlantılı, tuzlu su kütlesi 2) Bu su kütlesinin belirli bir parçası Marmara Denizi. Karadeniz. 3) Aydaki düzlükler 4) mec. Geniş alan 5) mec. Çokluk, yoğunluk Birleşik Sözler deniz… … Çağatay Osmanlı Sözlük
deniz bindirmek — denizde birden fırtına çıkmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
dalıp çıkmak — 1) deniz, göl vb. yerlerde suyun içinde kaybolup yeniden görünmek 2) deniz, göl vb. içinde az süre kalmak Biz bir dalıp çıkacağız. 3) birçok yere girmek Nerede bulunduğu belli olmaz, her yere dalıp çıkar … Çağatay Osmanlı Sözlük
baş — 1. is., anat. 1) İnsan ve hayvanlarda beyin, göz, kulak, burun, ağız vb. organları kapsayan, vücudun üst veya önünde bulunan bölüm, kafa, ser Sağ elinin çevik bir hareketiyle başındaki tülbendi çekip aldı. N. Cumalı 2) Bir topluluğu yöneten kimse … Çağatay Osmanlı Sözlük
iç — is. 1) Herhangi bir durumun, cismin veya alanın sınırları arasında bulunan bir yer, dâhil, dış karşıtı Deniz gecenin içinde, gece denizin içindedir. Ç. Altan 2) Oyuk şeylerin boşluğu 3) Cisimlerin yüzeyleri arasında kalan her nokta Tahtanın içi… … Çağatay Osmanlı Sözlük
su — 1. is., yu Sutaşı 2. is., yu 1) Hidrojenle oksijenden oluşan, sıvı durumunda bulunan, renksiz, kokusuz, tatsız madde, ab Dere suyu tekmil çamur. Halk kuyu suyu içmek mecburiyetinde... R. N. Güntekin 2) Bu sıvıdan oluşan kitle, deniz, akarsu… … Çağatay Osmanlı Sözlük
karaya ayak basmak — 1) deniz, göl vb.nden karaya çıkmak 2) deniz taşıtından karaya çıkmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
yol — is. 1) Karada, havada, suda bir yerden bir yere gitmek için aşılan uzaklık, tarik 2) Karada insanların ve hayvanların geçmesi için açılan veya kendi kendine oluşmuş, yürümeye uygun yer Bahçeleri bahçelere toprak yollar bağlardı. Ç. Altan 3)… … Çağatay Osmanlı Sözlük
açık — sf., ğı 1) Açılmış, kapalı olmayan, kapalı karşıtı Açık pencerenin önünde denize karşı saatlerce dertleştik. R. N. Güntekin 2) Engelsiz Açık yol. 3) Örtüsüz, çıplak Açık baş. 4) Boş Kâğıtta açık yer kalmadı. 5) Görevlisi olmayan, boş (iş, görev) … Çağatay Osmanlı Sözlük
alt — is. 1) Bir şeyin yere bakan yanı, zir, üst karşıtı Pantolonlarımızı şiltelerimizin altına seriyoruz, onlar bütün hafta orada ütüleniyor. Z. O. Saba 2) Bir nesnenin tabanı Ayağındaki altları nalçalı koca bahçıvan kunduraları ile ona yetişmesi… … Çağatay Osmanlı Sözlük